Oczywiście każdy nauczyciel języka polskiego stwierdzi, że streszczenia to najgorsza zaraza. Wielu uczniów wybiera je bowiem zamiast przeczytać właściwą lekturę. My twierdzimy jednak, że takich pomocy naukowych nie można demonizować. Niejednokrotnie przynoszą one bowiem wiele korzyści. Dlaczego czasem warto sięgnąć po streszczenia lektur? Na to pytanie odpowiadamy w naszym artykule.
Kiedy lektura jest zbyt trudna
Żadne streszczenie nie zastąpi czytania lektury „od deski do deski”. Może ono jednak pełnić wiele innych funkcji. Przede wszystkim streszczenia lektur pomagają zrozumieć trudne lektury. W obowiązującym w szkołach kanonie znajdziemy bowiem nie tylko przystępnego do czytania „Buszującego w zbożu”, „Zbrodnię i karę” albo „Hobbita”. Jednocześnie w tym katalogu wiele jest prawdziwych zmór polskich uczniów. „Dziady”, „Potop”, „Nad Niemnem” – to tylko niektóre przykłady książek uznawanych przez wielu uczniów za „nie do przebrnięcia”. Właśnie w takiej sytuacji sprawdzają się streszczenia lektur. Wówczas po określonej części lub rozdziale książki dobrze jest sięgnąć do streszczenia i uzupełnić swoją wiedzę. Nie tylko dowiemy się, co tak naprawdę wydarzyło się w powieści, ale jednocześnie jak należy pewne kwestie rozumieć. Streszczenie bowiem nie tylko skraca fabułę książki, ale jednocześnie tłumaczy pewne nawiązania oraz metafory obecne w lekturze.
Kiedy uczymy się do sprawdzianu lub egzaminu
Streszczenia lektur są również świetne w ramach powtórki przed ważnym sprawdzianem, egzaminem albo maturą. W toku swojej edukacji musimy przeczytać kilkanaście, a może nawet kilkadziesiąt różnych książek. Poza tym mamy w głowie informacje z różnych innych przedmiotów wykładanych w szkole – w tym matematyki, fizyki, biologii, chemii oraz historii. Część zdobytej wiedzy łatwo zatem z czasem ulatuje i to zupełnie naturalne. Streszczenia lektur mogą natomiast pomóc przypomnieć sobie najważniejsze fakty, wydarzenia i wątki z książek. Dzięki nim szybka powtórka omawianych w szkole zagadnień jest możliwa. Streszczenia lektur mogą przy tym występować w różnych wariantach. W księgarniach internetowych dostępne są bowiem zarówno nieco bardziej rozbudowane streszczenia, jak i typowe skrótowce, „w pigułce” przedstawiające to, co jest w danej lekturze najistotniejsze.
Kiedy piszemy wypracowanie
Wielu uczniów wykorzystuje streszczenia lektur również przy pisaniu różnorodnych prac. Rozprawki, charakterystyki oraz inne wypracowania wymagają posłużenia się szczegółową wiedzą na temat czytanych lektur. Nie zawsze jednak ta wiedza pozostaje w głowie. Wówczas dobrze jest zatem sięgnąć po swoisty „odświeżacz pamięci” w postaci streszczenia lektury. Można w ten sposób nie tylko przypomnieć sobie imiona poszczególnych bohaterów, a także najważniejsze wydarzenia, ale również pewne szczegóły. Streszczenie najczęściej wyjaśnia też pewne istniejące w książce przenośnie, metafory oraz nawiązania do zdarzeń, osób lub miejsc.
